Shëndeti
Shenjat e hershme të kancerit të mushkërive
- Shenjat e hershme
- Kanceri i mushkerive me qeliza te vogla
- Simptomat e avancuara
- Sindroma
- Ekzaminim i lehte
- Faktoret e rrezikut
- Perfundimi
Kanceri i mushkerive simptomat e te ciles mund te mos jene të dukshme në fazat e hershme dhe shumë njerëz nuk diagnostikohen derisa sëmundja të ketë avancuar. Por disa shenja dhe simptoma të hershme mund të shihen tek disa njerëz.
Lexoni më tej për të mësuar rreth shenjave dhe simptomave të hershme të kancerit të mushkërive dhe se si ekzaminimi i hershëm mund të ndihmojë njerëzit me rrezik të lartë për këtë sëmundje.
Vini re se këto simptoma mund të mbivendosen ne kushte të tjera, shumë prej tyre të zakonshme dhe të buta.
Kanceri i mushkerive, simptomat dhe shenjat e hershme
Një kollë që nuk pushon ose ndryshon
Jini në gatishmëri për një kollë të re që zgjat. Një kollë e lidhur me një të ftohtë ose infeksion të frymëmarrjes do të largohet brenda një jave ose më shumë, por një kollë e vazhdueshme që zgjat mund të jetë nga simptomat te kanceri i mushkerive.
Gjithashtu kushtojini vëmendje çdo ndryshimi në një kollë kronike, veçanërisht nëse pini duhan.
Nëse kolliteni më shpesh, kolla juaj është më e thellë ose tingëllon e ngjirur, ose po kolliteni gjak ose një sasi e pazakontë mukusi, është koha për të caktuar një takim me një mjek.
Mos u tundoni të largoni një kollë kokëfortë, qoftë ajo e thatë apo prodhon mukozë. Shikoni mjekun tuaj menjëherë. Ata do të dëgjojnë mushkëritë tuaja dhe mund të urdhërojnë një radiografi ose analiza të tjera.
Nëse një anëtar i familjes ose mik i përjeton këto ndryshime, sugjerojini që të kontaktojnë një mjek.
Kanceri i mushkerive, simptomat nga ndryshimet e frymëmarrjes ose fishkëllima
Frymëmarrja e shkurtër ose fryma e lehtë janë gjithashtu simptomat e mundshme te kanceri i mushkerive. Ndryshimet në frymëmarrje mund të ndodhin nëse kanceri i mushkërive bllokon ose ngushton një rrugë ajrore, ose nëse lëngu nga një tumor i mushkërive grumbullohet në gjoks.
Vini re kur ndiheni të fryrë ose kur ju mungon fryma. Nëse e keni të vështirë të merrni frymë pas ngjitjes së shkallëve ose kryerjes së detyrave që dikur i keni pasur të lehta, mos e injoroni.
Kur rrugët tuaja të frymëmarrjes ngushtohen, bllokohen ose inflamohen, mushkëritë tuaja mund të prodhojnë një tingull fishkëllimë ose fishkëllimë kur merrni frymë. Kjo mund të ketë shkaqe të shumta, disa prej të cilave janë beninje dhe lehtësisht të trajtueshme.
Dhimbje trupi
Kanceri i mushkerive, simptomat e te cilit mund të shkaktojnë dhimbje në gjoks, shpatulla ose shpinë. Një ndjenjë dhimbjeje mund të mos shoqërohet me kollën.
Tregojini mjekut tuaj nëse vëreni ndonjë lloj dhimbjeje gjoksi, qoftë ajo e mprehtë, e shurdhër, konstante ose e ndërprerë. Ju gjithashtu duhet të vini re nëse është i kufizuar në një zonë të caktuar ose ndodh në të gjithë gjoksin tuaj.
Kur kanceri i mushkërive shkakton dhimbje gjoksi, shqetësimi mund të rezultojë nga zmadhimi i nyjeve limfatike ose metastaza në murin e kraharorit, rreshtimin rreth mushkërive, i quajtur pleurë ose brinjë.
Kanceri i mushkërive që është përhapur në kockat tuaja mund të shkaktojë dhimbje në shpinë ose në zona të tjera të trupit tuaj. Dhimbja e kockave shpesh është më e keqe gjatë natës dhe rritet me lëvizjen.
Dhimbjet e kokës mund të jenë një shenjë se kanceri i mushkërive eshte përhapur në tru. Megjithatë, jo të gjitha dhimbjet e kokës shoqërohen me metastaza në tru.
Megjithatë, fishkëllima është gjithashtu një simptomë e kancerit të mushkërive, kjo është arsyeja pse meriton vëmendjen e mjekut tuaj. Mos supozoni se fishkëllima është shkaktuar nga astma ose alergjitë. Lëreni mjekun tuaj të konfirmojë shkakun.
Kanceri i mushkerive, simptomat si zëri i ngjirur
Nëse dëgjoni një ndryshim të rëndësishëm në zërin tuaj, ose nëse dikush tjetër tregon se zëri juaj tingëllon më i thellë, i ngjirur ose më i zhurmshëm, kontaktoni mjekun tuaj.
Një ftohje e thjeshtë mund të shkaktojë ngjirurit e zërit, por kjo simptomë mund të tregojë diçka më serioze kur ajo vazhdon.
Ngjirja e zërit e lidhur me kancerin e mushkërive mund të ndodhë kur tumori prek nervin që kontrollon laringun ose kutinë e zërit.
Kanceri i mushkerive, simptomat si rënie në peshë
Një humbje peshe e pashpjegueshme prej 10 paund ose më shumë mund të lidhet me simptomat te kanceri i mushkerive ose një lloj tjetër kanceri.
Kur kanceri është i pranishëm, kjo rënie në peshë mund të rezultojë nga qelizat e kancerit që përdorin energji. Mund të rezultojë gjithashtu nga ndryshimet në mënyrën se si trupi përdor energjinë nga ushqimi.
Mos e anashkaloni një ndryshim në peshën tuaj nëse nuk jeni përpjekur të humbni kilogramë. Mund të jetë një tregues për një ndryshim në shëndetin tuaj.
Simptomat te kanceri i mushkerive me qeliza të vogla
Kanceri i mushkërive me qeliza të vogla (SCLC) dhe kanceri i mushkërive me qeliza jo të vogla (NSCLC) janë dy llojet kryesore të kancerit të mushkërive. SCLC është më pak e zakonshme se NSCLC, por më agresive.
SCLC zakonisht nuk ka simptomat e hershme te kanceri i mushkerive, por kur përhapet brenda mushkërive ose në pjesë të tjera të trupit tuaj, ju mund të përjetoni sa vijon:
- mukozë e përgjakshme
- gulçim ose fishkëllimë
- dhimbje gjoksi
- kollë e vazhdueshme
- humbje e oreksit
- ënjtje e fytyrës
Ju duhet të kontaktoni menjëherë mjekun tuaj nëse keni ndonjë nga këto simptoma.
Simptomat e avancuara te kanceri i mushkerive
Në fazat e avancuara të kancerit të mushkërive, kanceri zakonisht jep metastaza si në mushkëri ashtu edhe në organe të tjera, të tilla si kockat ose trurin.
Simptomat te kanceri i përparuar i mushkerive mund të përfshijnë si më poshtë:
- lodhje
- dhimbje
- vështirësi në frymëmarrje
- kollë e vazhdueshme
- humbje e oreksit
Nëse kanceri i mushkërive është përhapur në organe të tjera, mund të keni simptoma të tilla si fraktura nëse përhapet në kockat tuaja ose probleme me shikimin nëse përhapet në trurin tuaj.
Sindroma të ngjashme
Kanceri i mushkerive, simptomat e tij, mund të shkaktojnë grupe simptomash të caktuara që njihen si sindroma. Disa nga më të zakonshmet janë sindroma Horner, sindroma e vena cava superiore dhe sindroma paraneoplazike.
Sindroma Horner
Tumoret në pjesën e sipërme të mushkërive, të cilat quhen tumore Pancoast, mund të shkaktojnë simptoma duke prekur nervat në fytyrën dhe sytë tuaj. Këto simptoma njihen kolektivisht si sindroma e Hornerit.
Kanceri i mushkrive, ku simptomat e sindromës Horner mund të përfshijnë:
- një qepallë e sipërme e varur ose e dobësuar
- një bebëzë më e vogël në atë sy
- pak ose aspak djersitje në atë anë të fytyrës
- dhimbje ekstreme të shpatullave
Sindroma e venës kava superiore
Tumoret në mushkërinë e sipërme të djathtë mund të ushtrojnë presion mbi vena kava sipërore, një venë e madhe që çon gjakun nga koka dhe krahët në zemrën tuaj. Presioni mund të bëjë që gjaku të kthehet në venat tuaja.
Simptomat e sindromës së vena cava superiore mund të përfshijnë:
- ënjtje në fytyrën, qafën, krahët dhe pjesën e sipërme të gjoksit, ndonjëherë duke e bërë lëkurën tuaj të kaltër ne të kuqe
- dhimbje koke
- marramendje ose humbje të vetëdijes
Është shumë e rëndësishme të flisni menjëherë me një mjek nëse keni ndonjë nga këto simptoma, pasi sindroma e vena cava superiore mund të jetë kërcënuese për jetën.
Sindromat paraneoplazike
Disa kancere të mushkërive prodhojnë hormone që udhëtojnë përmes qarkullimit të gjakut në organet dhe indet e largëta, duke shkaktuar probleme të njohura si sindroma paraneoplazike.
Këto sindroma janë më të zakonshme me SCLC. Ato mund të jenë simptomat e para te kanceri i mushkerive.
Më poshtë janë disa sindroma të zakonshme paraneoplastike:
- Sindroma e hormonit të papërshtatshëm antidiuretik (SIADH). SIADH ndodh nëse kanceri i mushkërive prodhon hormonin ADH. Ky bën që veshkat tuaja të mbajnë ujë, duke rezultuar në nivele më të ulëta të kripës në gjak. Simptomat mund të përfshijnë lodhje, dobësi të muskujve dhe vjellje.
- Sindromi Cushing. Gjëndrat tuaja mbiveshkore do të prodhojnë nivele të larta të kortizolit, i cili quhet sindromi Cushing. Kjo mund të çojë në simptoma duke përfshirë shtim në peshë, përgjumje dhe presion të lartë të gjakut.
- Sindroma miastenike Lamber-Eaton (LAMS). LAMS mund të ndodhë nëse kanceri i mushkërive bën që sistemi juaj imunitar të sulmojë zonat e sistemit tuaj nervor. Muskujt rreth ijeve tuaja mund të dobësohen, duke e bërë të vështirë qëndrimin nga një pozicion ulur.
- Hiperkalcemia humorale e sëmundjeve malinje (HHM). Çdo lloj tumori mund të shkaktojë këtë mbisekretim të peptidit të lidhur me hormonin paratiroide (PTHrP). Më së shpeshti shkaktarët janë karcinomat skuamoze.
Ekzaminimi i lehtë mund të ndihmojë te kanceri i mushkrive, simptomat e tij
Kanceri i mushkerive në një fazë të hershme, kur zakonisht nuk ka simptomat, ka më shumë gjasa të trajtohet me sukses.
Skanimet e tomografisë kompjuterike me dozë të ulët (LDCT) janë zbuluar se shpëtojnë më shumë jetë sesa rrezet X të gjoksit, kur ato përdoren për të ekzaminuar njerëzit me rrezik më të lartë për kancer të mushkërive.
Skanimet LDCT, të cilat përdorin sasi të ulëta rrezatimi, ndihmojnë në identifikimin e zonave jonormale në mushkëri që mund të tregojnë kancer.
Njerëzit në rrezik më të lartë nga kanceri i mushkerive dhe simptomat e tij
Udhëzimet për shqyrtimin e kancerit të mushkërive të Shoqatës Amerikane të Kancerit, rekomandojnë skanime vjetore të LDCT për njerëzit me rrezik më të lartë midis moshës 55 dhe 74 vjeç, të cilët plotësojnë secilën nga kushtet e mëposhtme:
- aktualisht pini duhan ose keni pirë duhan 15 vitet e fundit
- keni një histori të pirjes së duhanit 30 pako në vit ose më shumë (numri i viteve që keni pirë duhan shumëzuar me paketat e cigareve të pira çdo ditë)
- merrni këshilla për të ndihmuar në lënien e duhanit nëse jeni duhanpirës aktual
- thene nga ofruesi i tyre i kujdesit shëndetësor për përfitimet dhe dëmet e skanimeve të LDCT
- të kenë akses në një institucion që kryen shqyrtimin e kancerit të mushkërive
Si perfundim
Nëse jeni duke përjetuar ndonjë nga simptomat që ju cojne te kanceri i mushkerive ose përmbushni kriteret që vlejnë për njerëzit në rrezik të lartë, bisedoni me mjekun tuaj nëse skanimet e LDCT janë të përshtatshme për ju.
Rreth 75 % e njerëzve të diagnostikuar me kancer të mushkërive kanë arritur tashmë fazën 3 ose 4 të sëmundjes. Marrja e një kontrolli CT me dozë të ulët mund të jetë një masë shumë e dobishme.
Kanceri i mushkërive është serioz, por trajtime të reja, më efektive po hulumtohen çdo ditë.
Biseda me mjekun tuaj për rreziqet dhe çdo simptomë do t’ju japë perspektivën më të mirë.