Çfarë është diabeti tipi 1?

Nëse keni diabeti tipi 1, i njohur ndryshe si diabeti mellitus, pankreasi juaj bën shumë ose pak insulinë. Insulina është një hormon që ndihmon në hyrjen e sheqerit të gjakut në qelizat e trupit tuaj. Nga aty mund të përdoret për energji. Pa insulinë, sheqeri në gjak nuk mund të futet në qeliza. Kështu grumbullohet në qarkullimin e gjakut. Sheqeri i lartë i gjakut është i dëmshëm për trupin. Ai shkakton shumë nga simptomat dhe ndërlikimet e diabetit.

Diabeti tipi 1 shfaqet tek fëmijët, adoleshentët dhe të rriturit. Ai mund të zhvillohet në çdo moshë.

Diabeti tipi 1 është më pak i zakonshëm sesa tipi 2 . Përfërsisht 5-10% e njerëzve vuajnë nga ky lloj. Aktualisht, askush nuk di se si parandalohet ky lloj. Diabeti mellitus mund të menaxhohet. Mjfaton të ndjekësh rekomandimet e mjekut tuaj për një mënyrë jetese të shëndetshme. Faktorët ndihmues janë menaxhimi i sheqerit në gjak,marrja e kontrolleve të rregullta shëndetësore, e edukimit dhe mbështetjes.

Nga se shkaktohet diabeti tipi 1?

Diabeti tipi 1 mendohet të shkaktohet nga një reaksion ku trupi sulmon veten gabimisht. Ky reaksion shkatërron qelizat në pankreas që prodhojnë insulinë, të quajtura qeliza beta. Ky proces mund të vazhdojë për muaj ose vite para se të shfaqen simptomat.

Disa njerëz kanë gjene të caktuara të prirur për të zhvilluar diabeti tipi 1. Megjithatë shumë individë nuk do të vazhdojnë të kenë diabet tip 1 edhe nëse kanë gjen. Dietat dhe mënyra e jetesës nuk shkaktojnë diabeti mellitus.

Simptomat dhe faktorët e rrezikut

Mund të duhen muaj ose vite që qelizat beta të shkatërrohen mjaftueshëm para shfaqjes së simptomave nga diabeti tipi 1. Simptomat nga diabeti tipi 1 mund të zhvillohen në vetëm disa javë ose muaj. Sapo shfaqen simptomat nga diabeti mellitus, ato mund të jenë të rënda.

Disa simptoma nga Tipi 1 janë të ngjashme me ato të kushteve të tjera shëndetësore. Mos hamendësoni nga diabeti mellitus. Nëse mendoni se mund të keni diabeti tipi 1, vizitoni menjëherë mjekun tuaj. Diabeti i patrajtuar mund të çojë në probleme shëndetësore shumë serioze . Problemet mund të jenë madje edhe fatale .

Faktorët e rrezikut për diabetin e tipit 1 nuk janë aq të qartë sa për prediabetin dhe diabetin tip 2. Gjithsesi dihet që historia familjare luan një rol.

Testimi nga diabeti tipi 1

Një test i thjeshtë gjaku do t’ju njoftojë nëse vuani nga diabeti mellitus. Ju mund të bëni testimin e sheqerit në gjak në një panair shëndetësor ose farmaci. Më pas drejtohuni tek mjeku për t’u siguruar që rezultatet janë të sakta.

Nëse mjeku juaj mendon se vuani nga diabeti tipi 1, gjaku juaj gjithashtu mund të testohet për auto-antitrupa. Këto janë substanca që tregojnë se trupi juaj po sulmon veten. Ato shpesh janë të pranishme nga diabeti tipi 1. Ju mund të testoni urinën tuaj për ketone. Këto testime gjithashtu tregojnë nëse vuani nga diabeti tipi 1 ose 2.

Menaxhimi nga diabeti tipi 1

Ndryshe nga shumë sëmundje, diabeti mellitus menaxhohet kryesisht nga ju. Ekipi juaj i kujdesit shëndetësor, familja, mësuesit dhe njerëz të tjerë të rëndësishëm në jetën tuaj, do t’ju mbështesin. Menaxhimi nga diabeti tipi 1 mund të jetë sfidues, por gjithçka që bëni për të përmirësuar shëndetin tuaj ia vlen!

Nëse vuani nga diabeti tipi 1, do të duhet të bëni çdo ditë insulinë. Kjo për të menaxhuar nivelet e sheqerit në gjak dhe për të marrë energjinë e trupit tuaj. Insulina nuk mund të merret si pilulë sepse acidi në stomakun tuaj do ta shkatërronte atë. Mjeku juaj do të punojë për të kuptuar llojin dhe dozën më efektive të insulinës për ju.

Ju gjithashtu do të duhet të kontrolloni rregullisht sheqerin në gjak. Pyesni mjekun tuaj sa shpesh duhet ta kontrolloni. Gjithashtu duhet të dini nivelet e synuara të sheqerit në gjak. Mbajtja e niveleve të sheqerit në gjak do të parandalojë ndërlikimet e lidhura me diabetin.

Stresi është një pjesë e jetës. Ai mund ta bëjë më të vështirë menaxhimin nga diabeti tipi 1. Aktiviteti i rregullt fizik, gjumi i mjaftueshëm dhe ushtrimet e relaksimit mund të ndihmojnë. Flisni me mjekun të diabetit për këto dhe mënyra të tjera që mund të menaxhoni stresin.

Zakonet e shëndetit të jetesës janë gjithashtu shumë të rëndësishme:

• Bërja e zgjedhjeve të ushqimit të shëndetshëm
• Të qenit aktiv fizikisht
• Kontrollimi i presionit të gjakut
• Mbajtja nën kontroll e kolesterolit tuaj
• Bëni takime të rregullta me ekipin tuaj të kujdesit shëndetësor

Hipoglikemia dhe ketoacidoza diabetike

Këto gjendje janë të zakonshme te diabeti. Ju duhet të dini si t’i trajtoni ato. Takohuni me mjekun tuaj për udhëzime hap pas hapi. Ju mund të sillni një anëtar të familjes në takim në mënyrë që ata të mësojnë gjithashtu hapat.

Sheqeri i ulët në gjak i njohur ndryshe si hipoglikemia mund të ndodhë. E rëndësishme është që duhet të trajtohet shpejt. Ajo shkaktohet nga faktorë të ndryshëm si mbidoza e insulinës, pritja e gjatë për një vakt etj.

Nëse keni sheqer të ulët në gjak disa herë në javë, bisedoni me mjekun tuaj për të ndryshuar trajtimin tuaj.

Ketoacidoza diabetike është një problem i diabetit. Ajo mund të jetë kërcënuese për jetën. Ajo zhvillohet kur trupi juaj nuk ka insulinë të mjaftueshme. Kjo insulinë lejon sheqerin në gjakun e qelizave tuaja për t’u përdorur si energji. Sheqeri shumë i lartë i gjakut dhe nivelet e ulëta të insulinës e zhvillojnë atë. Dy shkaqet më të zakonshme janë sëmundja dhe mungesat e insulinës. Bisedoni me mjekun tuaj që të kuptoni se si t’a parandaloni. Kështu kuptoni si t’a trajtoni nëse është e nevojshme.

Merrni Edukimin nga Diabeti tipi 1

Takimi me një mjek është një mënyrë e shkëlqyer për mbështetje, përfshirë mënyrën se si të:

• Zhvilloni dhe qëndroni në një plan ushqimi dhe aktiviteti të shëndetshëm
• Testoni sheqerin në gjak dhe mbani një regjistër të rezultateve
• Njihni shenjat e sheqerit në gjak të lartë ose të ulët dhe çfarë të bëni në lidhje me të
• Jepini vetes insulinë me shiringë ose pompë
• Mbani nën vëzhgim këmbët, lëkurën dhe sytë tuaj për të kapur problemet herët
• Blini furnizime me diabet dhe ruajini siç duhet
• Menaxhoni stresin dhe merruni me kujdesin e përditshëm të diabetin

Pyesni mjekun tuaj për shërbimet mbështetëse të vetë-kujdesjes të diabetit.

Merrni mbështetje

Prekni në komunitetet online të diabetit përkrahje, mirëkuptim dhe mbështetje.