Prinderimi
Fekondimi artificial ꓽ Çfarë është dhe si kryhet
- Cfare eshte?
- Procesi
- ICI
- IUI
- Efektet anesore
- Suksesi
- Perfitimet
- Kostot
- Alternativat
- Fekondimi ne shtepi
- Perspektiva
Çfarë është fekondimi artificial?
Fekondimi artificial është një metodë e trajtimit të fertilitetit e përdorur për të dërguar spermatozoidet direkt në qafën e mitrës për të mbetur shtatzënë. Ndonjëherë, këto spermatozoidë lahen ose “përgatiten” për të rritur gjasat që një grua të mbetet shtatzënë.
Ekzistojnë dy qasje kryesore për fekondimin artificial: inseminimi intrauterin (IUI) dhe inseminimi intracervikal (ICI). Disa gra gjithashtu mund të marrin ilace për të stimuluar rritjen e folikulit të vezoreve dhe për të rritur shanset për ngjizje.
Procesi i fekondimit artificial
Konceptimi kërkon që sperma e një burri te shkoje deri ne vagine, përmes qafës së mitrës, në mitër dhe në një tub fallopian ku fekondohet veza. Sidoqoftë, ndonjëherë sperma nuk është mjaft e lëvizshme për të bërë këtë udhëtim. Herë të tjera, qafa e mitrës mund të mos jetë e favorshme për të lejuar që sperma të shkoje në mitër. Në këto raste dhe situata të tjera, fekondimi artificial mund ta ndihmojë një grua të mbetet shtatzene.
Një mjek mund të rekomandojë një çift që të bëjë fekondimin artificial:
pas gjashtë muajsh të kryerjes së marrëdhënieve seksuale të pambrojtura nëse një grua është më e vjetër se 35 vjeç
pas një viti së marrëdhënieve seksuale të pambrojtura nëse një grua është më e re se 35 vjeç
ICI
ICI është një lloj fekondimi artificial që përfshin futjen e spermës në qafen e mitres . Ky është vendkalimi jashtë mitrës. Kjo qasje mund të përdoret në zyrën e mjekut ose në shtëpi. Hapat për këtë proces përfshijnë:
- Një grua do të monitorojë ciklin e saj të ovulacionit duke përdorur një metodë kalendarike, ultratinguj dhe temperaturen. Mjeku gjithashtu mund te rekomandoje nje recete.
- Partneri mund te dhuroje spermën për përdorim ose e anasjellta.
- Mjeku fut spermën në vaginë duke përdorur një shiringë të veçantë. Një opsion tjetër është vendosja e spermës në një kapak të qafës së mitrës.
- Zakonisht një grua udhezohet të shtrihet për 15 deri në 30 minuta. Kjo në mënyrë ideale lejon spermën të lëvizë lart nga qafa e mitrës në mitër.
- Gruaja mund të kthehet në aktivitetet e saj të rregullta pas kësaj kohe. Për rreth dy javë ose pak më gjatë, ajo mund te beje nje test shatzenie.
IUI
IUI është një procedurë që përfshin futjen e spermës në qafën e mitrës dhe direkt në mitër. Hapat për këtë proces janë të ngjashëm me atë të ICI, por zakonisht kryhen në zyrën e mjekut dhe me spermë të përgatitur posaçërisht. Hapat shtesë përfshijnë:
Sperma përgatitet ose “lahet” për të hequr proteinat e mundshme që mund të ndikojnë në fekondimin artificial. Kjo gjithashtu e bën spermën më të koncentruar. Në mënyrë ideale, rrit gjasat që një grua të mbetet shtatzene.
Mjeku perdor një instrument të veçantë të quajtur speculum për ta bere procesin me te lehte.
Efektet anësore te fekondimit artificial
Disa gra mund të përjetojnë ngerce ose gjakderdhje të lehtë pas procedurës. Të tjera mund të mos përjetojnë asnjë efekt anesor.Kur procedura kryhet në mënyrë sterile, rreziqet për infeksion janë minimale. Sidoqoftë, është e mundur që një grua të përjetojë një infeksion pelvik ose inflamacion pas procedurës.
Ekziston një efekt tjetër anësor që është i rëndësishëm për t’u marrë parasysh. Marrja e ilaçeve të fertilitetit së bashku me fekondimin artificial rrit gjasat për fëmijë të shumtë, të tillë si binjakët ose trinjaket.Një keqkuptim i zakonshëm në lidhje me fekondimin artificial dhe marrjen e ilaçeve të fertilitetit është se ato lidhen me një rrezik më të madh për defekte të lindjes.
Sa i suksesshëm është fekondimi artificial
Suksesi i fekondimit artificial varet më shumë nga disa rrethana. Faktorët jane:
- mosha e një gruaje
- përdorimi i ilaçeve të fertilitetit
- shqetësimet themelore të fertilitetit
Normat e suksesit për ICI
Sipas një studimi kërkimor, shkalla e shtatzënisë për ICI është 37.9 përqind pas gjashtë cikleve të trajtimit.
Normat e suksesit për IUI
I njëjti studim gjeti një shkallë suksesi 40.5 përqind për IUI pas gjashtë trajtimeve.
Cilat janë përfitimet?
Fekondimi artificial mund të jetë një trajtim i dobishëm dhe i suksesshëm për disa çifte që kanë probleme me konceptimin. Disa nga kushtet që një mjek mund të rekomandojë per fekondimin artificial përfshijnë:
- çiftet ku një burrë mund të ketë një defekt gjenetik dhe preferohet përdorimi i spermës dhuruese
- meshkujt me sasi të ulët të spermes
- Burrat me levizshmeri te ulet te spermes
- gratë, mukusi i qafës së mitrës të se cilave mund të jetë i pafavorshëm për të mbetur shtatzënë
- gratë me një histori të endometriozes
Sa kushton?
Sipas qendrave spitalore nderkombetare IUI mund të kushtojë diku nga 460 dollarë në 1.500 dollarë. Kjo kosto nuk përfshin çmimet për ilaçet e fertilitetit.
Megjithatë, mund të ketë kosto të tjera. Kjo mund të përfshijë konsultimin, testimin e spermës dhe monitorimin me ultratinguj.
A mund ta bejme ne shtepi fekondimin artificial?
Disa gra mund të zgjedhin një mbarësim në shtëpi. Më së shpeshti, inseminimet në shtëpi janë procedura ICI.
Disa nga përfitimet e një fekondimi artificial në shtëpi është intimiteti. Më së shpeshti, një praktikues siç është mamia perdor një mostër të palarë që merret drejtpërdrejt nga një burrë.
Inseminimet në shtëpi nuk janë aq të rregullta sa ato në një zyrë mjekësore. Për këtë arsye, është e rëndësishme që një grua ose çift të diskutojnë tërësisht procedurën,rreziqet dhe përfitimet e saj me personin që kryen mbarësimin. Mjedisi në shtëpi rrit rrezikun e infektimit.
Cfare alternativash kemi per fekondimin artificial
Nëse një grua nuk ka mbetur shtatzënë pas gjashtë cikleve fekondimi artificial, ajo mund të vlerësojë opsionet e saj shtesë të fertilitetit. Gjithashtu, disa gra mund të mos jenë në gjendje ta bëjnë fekondimin artificial për shkak të problemeve themelore të fertilitetit që e bëjnë ngjizjen të pamundur. Për shembull, një grua që i ka hequr të dy tubat fallopiane nuk do të jetë në gjendje të mbetet shtatzënë.
Në këto raste, një mjek mund të rekomandojë një trajtim shtesë të fertilitetit të quajtur IVF . Ky trajtim përfshin nxjerrjen e vezëve nga një grua dhe spermën nga një burrë. Këto dërgohen në një laborator, ku spermatozoidet përdoren për të fekonduar një vezë në një mjedis laboratorik. Vezët e fekonduara lejohen të rriten si embrione.
Cila është perspektiva?
Fekondimi artificial është një trajtim që u siguron shumë çifteve, përfshirë çiftet e të njëjtit seks dhe gratë beqare, mundësinë për të mbetur shtatzënë. Nëse një grua ka pasur vështirësi për të mbetur shtatzënë ose dëshiron të marrë ndihmë në konceptimin, ajo duhet të flasë me mjekun e saj për opsionet e trajtimit të fertilitetit.
