Hemorragjia cerebrale (ICH) është kur gjaku shpërthen papritur në indet e trurit, duke shkaktuar dëme në trurin tuaj.

Simptomat zakonisht shfaqen papritur gjatë ICH. Ato përfshijnë dhimbje koke, dobësi, konfuzion dhe paralizë, veçanërisht në njërën anë të trupit tuaj. Grumbullimi i gjakut ushtron presion mbi trurin tuaj dhe ndërhyn në furnizimin e tij me oksigjen. Kjo mund të shkaktojë shpejt dëmtim të trurit dhe nervave.

Ky është një urgjencë mjekësore që kërkon trajtim të menjëhershëm. ICH nuk është aq i zakonshëm sa goditja ishemike ( e cila ndodh kur një enë gjaku në tru bllokohet nga një mpiksje), por është më serioze.

Trajtimi varet nga sasia e gjakut dhe shkalla e dëmtimit të trurit që ka ndodhur. Për shkak se shkaku më i zakonshëm i ICH lidhet me presionin e lartë të gjakut, ulja e presionit të gjakut dhe nën kontroll është hapi i parë kyç. Ndonjëherë kërkohet kirurgji për të lehtësuar presionin nga akumulimi i gjakut dhe për të riparuar enët e gjakut të dëmtuara.

Trajtimi afatgjatë varet nga vendndodhja e hemorragjisë dhe sasia e dëmtimit. Trajtimi mund të përfshijë terapi fizike, të të folurit dhe terapisë profesionale. Shumë njerëz kanë njëfarë niveli të paaftësisë së përhershme.

Shkaqet

Presioni i lartë i gjakut është shkaku më i zakonshëm pse ndodh hemoragjia cerebrale. Tek të rinjtë, një tjetër shkak i zakonshëm janë enët e gjakut të formuara ne menyre jonormale në tru.

Shkaqe të tjera përfshijnë:

  • lëndim ose traumë në kokë
  • aneurizma cerebrale e çarë (një pikë e dobët në një enë gjaku që shpërthen)
  • keqformim arteriovenoz (një grup i enëve të gjakut të keqformuara në trurin tuaj që prish rrjedhjen normale të gjakut)
  • përdorimi i holluesve të gjakut
  • tumoret me gjakderdhje
  • Përdorimi i kokainës ose metamfetaminës (që mund të shkaktojë hipertension të rëndë dhe të çojë në hemorragji)
  • çrregullime të gjakderdhjes (për shembull, hemofilia ose anemia drapërocitare )

Çdokush mund të ketë një ICH, por rreziku juaj rritet me moshën. Sipas klinikës Mayfield , burrat janë në rrezik pak më të lartë se gratë. 

Simptomat e ICH

Simptomat e ICH përfshijnë:

  • dobësi e papritur, ndjesi shpimi gjilpërash ose paralizë në fytyrë, krah ose këmbë, veçanërisht nëse ndodh vetëm në njërën anë të trupit tuaj
  • fillimi i papritur i dhimbjes së fortë të kokës
  • probleme me gëlltitjen
  • probleme me shikimin në një ose të dy sytë
  • humbje e ekuilibrit dhe koordinimit, marramendje
  • probleme me aftësitë gjuhësore (lexim, shkrim, të folur, të kuptuar)
  • nauze, të vjella
  • apati, përgjumje, letargji, humbje e vetëdijes
  • konfuzion, delirium

Kjo është një gjendje e rëndë mjekësore. Nëse ju ose dikush pranë jush ka këto simptoma, telefononi menjëherë mjekun.

Diagnostikimi

Nëse keni disa simptoma nga hemoragjia cerebrale, një mjek do të kryejë një ekzaminim neurologjik. Testet imazherike përcaktojnë nëse keni një goditje ishemike (bllokim) ose një goditje hemorragjike (gjakderdhje).

Testimi diagnostik për ICH mund të përfshijë një skanim CT . Ky lloj testi krijon imazhe të trurit tuaj, të cilat mund të konfirmojnë gjakderdhjen, dhe gjithashtu të vlerësojnë për prova të tjera të traumës në kokë.

Një skanim MRI mund të ndihmojë mjekun tuaj të shohë trurin tuaj më qartë për të identifikuar më mirë shkakun e gjakderdhjes.

Një angiogram përdor teknologjinë me rreze X për të marrë fotografi të rrjedhës së gjakut brenda një arterie dhe mund të zbulojë çdo anomali me vetë enët e gjakut, të tilla si aneurizmat ose keqformimet arteriovenoze.

Testet e gjakut mund të identifikojnë çrregullimet e sistemit imunitar, inflamacionin dhe problemet e koagulimit të gjakut që mund të shkaktojnë gjakderdhje në trurin tuaj.

Nderlikimet

ICH
ICH

Në varësi të vendndodhjes së hemorragjisë dhe sa kohë truri juaj ishte pa oksigjen, ndërlikimet nga hemoragjia cerebrale mund të përfshijnë:

  • aftësitë gjuhësore të dëmtuara
  • lodhje
  • probleme me gëlltitjen
  • humbje e shikimit
  • vështirësi nendjesi ose lëvizje në njërën anë të trupit
  • pneumoni
  • mosfunksionim kognitiv (humbje memorie, vështirësi në arsyetim), konfuzion
  • ënjtje në tru
  • konvulsione
  • depresioni , problemet emocionale
  • ethe

Trajtimi i ICH

Trajtimi brenda tre orëve të para nga fillimi i simptomave përgjithësisht con në një rezultat më të mirë.

Kirurgjia mund të lehtësojë presionin në trurin tuaj dhe të riparojë arteriet e grisura. Disa ilaçe mund të ndihmojnë në menaxhimin e simptomave, të tilla si qetësuesit e dhimbjeve për të lehtësuar dhimbjet e forta të kokës. Ilaçet mund të jenë të nevojshme për të kontrolluar presionin e gjakut qe eshte ndikuar nga hemoragjia cerebrale. Nëse mjeku juaj përcakton se jeni në rrezik për kriza, mund t’ju duhet të merrni ilaçe antiepileptike.

Trajtimi afatgjatë do të nevojitet për të kapërcyer simptomat e shkaktuara nga dëmtimi i trurit tuaj. Në varësi të simptomave tuaja, trajtimi mund të përfshijë terapi fizike dhe të të folurit për të ndihmuar në rivendosjen e funksionit të muskujve ose përmirësimin e komunikimit. Terapia profesionale mund t’ju ndihmojë të rifitoni disa aftësi dhe pavarësi duke praktikuar dhe modifikuar aktivitetet e përditshme.

Parandalimi i ICH

ICH
ICH

Ju mund të ulni shanset tuaja për ICH duke:

  • mos pire duhan ose nese jeni duhanpires te hiqni dore nga pirja e tij
  • trajtimin e sëmundjeve të zemrës
  • trajtimin e presionit të lartë të gjakut
  • duke mbajtur nën kontroll diabetin
  • duke mbajtur një mënyrë jetese të shëndetshme

Si perfundim

Rimëkëmbja pas ICH ndryshon shumë nga personi në person dhe do të varet nga një sërë faktorësh. Këto përfshijnë moshën tuaj dhe shëndetin e përgjithshëm, vendndodhjen e hemorragjisë dhe shkallën e dëmtimit.

Disa njerëzve mund të duhen muaj ose vite për t’u rikuperuar. Shumica e pacientëve me ICH kanë disa paaftësi afatgjata. Në disa raste, mund të jetë i nevojshëm kujdesi.

Grupet mbështetëse të goditjes në tru mund të ndihmojnë njerëzit dhe familjet të përballen me kujdesin afatgjatë. Mjeku ose spitali juaj mund të japin informacion rreth grupeve mbështetëse në zonën tuaj.