Aknet hormonale

Aknet hormonale zakonisht njihen thjesht si puçrra fytyre. Një tjetër term për gjendjen e lëkurës është akne vulgaris.

Nganjëherë quhen puçrra hormonale për shkak të mënyrës se si problemi i lëkurës zhvillohet në përgjigje të ndryshimeve hormonale, dhe veçanërisht një rritje të androgjeneve, siç është testosteroni .

Rritja e niveleve të androgjenit mund nxise një proces  te prodhimit më të lartë të sebumit, ndryshimeve në aktivitetin e qelizave të lëkurës, inflamacionit dhe kolonizimit të gjëndrave të flokëve nga një bakter i njohur si Propionibacterium acnes ( P. acnes ). Kjo mund të çojë në puçrra fytyre.

Lezionet e akneve zakonisht prekin fytyrën dhe pjesën e sipërme të trupit. Aknet janë një gjendje e zakonshme dhe e trajtueshme.

Shpjegimi i akneve

Aknet hormonale janë një gjendje e lëkurës.

Ndodh kur trupi prodhon sebum të tepërt , një vaj që ndalon tharjen e lëkurës dhe kjo grumbullohet së bashku me qelizat e vdekura të lëkurës në një pore. Aty ku ndodh bllokimi, mund të formohet një lezion aknesh.

Lezionet në lëkurë të formuara nga aknet përfshijnë komedone, të cilat mund të jenë shenja të hapura ose të mbyllura që formohen në bazën e qimeve.

Llojet e tjera të lezioneve përfshijnë:

• papulat
• pustula
• nyjet
• cistet

Këto katër lloje lezionesh, me madhësi dhe ashpërsi në rritje, formohen kur bakteret përfshihen me shenjat. Bakteret shkaktojnë një përgjigje inflamatore nga sistemi imunitar.

Me shume

Aknet hormonale nuk janë një term i përdorur në kërkimet mjekësore ose nga mjekët, por mund të përdoren në internet, në revista ose nga njerëz që shesin ilaçe natyrale.

Ky artikull permend aknet hormonale thjesht për të nënkuptuar puçrrat. Një arsye pse njerëzit mund ti quajnë  puçrra hormonale është ta lidhin atë me faktin se është më e zakonshme tek adoleshentët që kalojnë ndryshimet hormonale të pubertetit .

Simptomat

Simptomat e akneve mund të përfshijnë :

• kokat e bardha
• pikat e zeza
• papulat
• pustula
• cistet
• nyjet

Pikat e bardha dhe pikat e zeza nuk janë të përflakura dhe nuk shkaktojnë dhimbje apo ënjtje. Nëse ato inflamohen, mund të bëhen kiste ose pustula. Lezionet e inflamuara mund të jenë të dhimbshme. Lezioni dhe zona rreth tij mund të enjten.

Lezionet shpesh shfaqen në:

• fytyrë
• qafë
• shpine
• supe
• gjoks

Depresioni mund të jetë një ndërlikim i akneve , për shkak të ndikimit në vetëvlerësimin.

Mendohet se aknet hormonale ndikojnë 80 për qind te personave nga mosha 11 deri në 30 vjeç, dhe veçanërisht nga 14 deri në 19 vjeç. Disa njerëz vazhdojnë të përjetojnë aknet pas moshës 30 vjeçare.

Gjatë shtatzënisë dhe rreth menopauzës , ndryshimet hormonale mund të shkaktohen serish.

Shkaqet

Ka katër faktorë kryesorë pas formimit të lezioneve të akneve. Hormonet janë një faktor kryesor, që mund të jetë arsyeja pse disa njerëz i quajnë ato puçrra hormonale.

Katër komponentët e akneve përfshijnë njësitë në bazën e qimeve në lëkurë:

• Prodhimi i hormonit të testosteronit rritet gjatë pubertetit. Kjo shkakton lëkurë të yndyrshme sepse rrit prodhimin e sebumit, substancës vajore që sekretohet në bazën e qimeve për të mbrojtur dhe lubrifikuar lëkurën.
• Folikulat e flokëve bllokohen, duke formuar komedone ose “pore të bllokuara”. Mbiprodhimi i qelizave të lëkurës që zakonisht shtyheshin lart dhe humbeshin nga sipërfaqja gjithashtu i shtohet këtij procesi.
• Komedonet mund të përkeqësohen nga infeksioni bakterial.
• Sistemi imunitar reagon ndaj baktereve, duke rezultuar në inflamacion.
• Jo të gjitha aknet janë inflamatore. Komedonet e thjeshta – pikat e zeza dhe pikat e bardha – mund të mos jenë të përflakur. Puçrrat e quajtura papula, pustula, nyje dhe kiste – sipas renditjes së ashpërsisë në rritje – janë të acaruara.

Ndikimi i hormoneve ne formimin e akneve

Aknet mund të njihen si puçrra hormonale sepse një faktor kryesor shkaktar është hormoni i testosteronit.

Nivelet e testosteronit rriten në vitet e adoleshencës si pjesë e pubertetit. Kjo shkakton zhvillimin tek djemtë dhe u jep forcë muskujve dhe kockave tek vajzat.

Hormoni gjithashtu ka efektin e rritjes së prodhimit të sebumit në bazën e qimeve. Kjo ndodh sepse gjëndrat që sekretojnë vajin janë të ndjeshme ndaj testosteronit.

Hormonet e tjera gjithashtu luajnë një rol tek aknet hormonale. Për gratë, ndryshimet hormonale që lidhen me shtatzëninë ose ciklin menstrual gjithashtu mund të shkaktojnë akne. Rënia e niveleve të estrogjenit mund të rrisë rrezikun e akneve gjatë menopauzës.

Roli i progesteronit mbetet i paqartë .

Kushtet që ndikojnë në nivelet e hormoneve, për shembull sindroma e vezores policistike (PCOS) mund te jete nje shkak.

Aknet hormonale ne menopauze

Sipas AAD, një numër në rritje i grave po raportojnë puçrra përtej viteve të adoleshencës dhe deri në të 30-at, 40-at dhe 50-at e tyre. Shumica e rasteve të akneve të femrave të rritura janë të lehta deri në mesatare.

Shumica e akneve të femrave të rritura janë të vazhdueshme, duke vazhduar që nga puberteti pas moshës 24 vjeçare.

Nuk është e qartë pse është kështu, por disa ndryshime të jetës mund të shkaktojnë një shpërthim.

Luhatjet hormonale mund të çojnë tek aknet hormonale gjatë shtatzënisë dhe rreth kohës së menopauzës.

Studiuesit vërejnë se gratë që përjetojnë akne rreth menopauzës zakonisht kanë nivele të androgjenit brenda intervalit normal, por nivele të estrogjenit në rënie.

Mund të jetë ky çekuilibër që shkakton shpërthime aknesh. Ndërsa hormoni arrin një “pikë kthese”, raportet e reja hormonale çojnë në stimulim shtesë të gjëndrave dhjamore, duke shkaktuar shpërthime.

Mite per aknet hormonale

Ka shumë mite rreth shkaqeve të akneve.

Nuk ka asnjë provë që ndonjë nga shkaqet e mëposhtme shkakton akne:

• higjiena e dobët
• çokollata dhe faktorë të tjerë diete, duke përfshirë arrat ose ushqimet e yndyrshme

Disa kërkime kanë gjetur lidhje të dobëta midis akneve dhe produkteve të qumështit – dhe veçanërisht qumështit të skremuar.

Ekzistojnë gjithashtu prova që lidhin aknet me dietat që përmbajnë shumë ushqime me një indeks të lartë glicemik. Këto përfshijnë karbohidratet e thjeshta , që gjenden në bukën e bardhë, patatet e skuqura dhe patatet e bardha dhe pijet me sheqer.

Këto ushqime mund të rrisin nivelet e sheqerit në gjak dhe kjo mund të ketë një ndikim në nivelet e hormoneve që më pas ndikojnë në rrezikun e zhvillimit të akneve.

Keshilla praktike

Këshillat e vetë-kujdesit për aknet hormonale mund të ndihmojnë me problemin ose të shmangin përkeqësimin e tij.

Këshillat përfshijnë:

• larje e butë ditore jo më shumë se dy herë në ditë dhe pas djersitjes
• duke përdorur sapunë të butë ose pastrues dhe ujë të ngrohtë, jo ujë të nxehtë
• duke mos përdorur pastrues të ashpër ose eksfolues
• shmangia e pastrimit, gërvishtjes së puçrrave, pasi kjo mund t’i përkeqësojë ato dhe mund të shkaktojë inflamacion
• njerëzit duhet të shmangin grimin ose të përdorin kozmetikë me bazë uji që janë të shënuara si jokomedogjene me masë.
• aty ku është e mundur shmangia e ambienteve me lagështi të lartë që shkaktojnë djersitje të tepërt

Larja e tepërt nuk është e mirë për aknet hormonale.

Mjekimi

Aknet hormonale trajtohen sipas ashpërsisë. Aknet e lehta mund të trajtohen me produkte pa recetë, si dhe me ilaçe të ofruara nga mjekët.

Nuk ka asnjë trajtim të shpejtë për aknet. Të gjitha trajtimet kërkojnë javë për të treguar efektin.

Trajtimet e lehta të akneve të disponueshme pa recetë përfshijnë pastrues antibakterial të lëkurës. Megjithatë, nuk ka asnjë provë që aknet shkaktohen nga higjiena e dobët.

Peroksidi i benzoilit është një ilaç aktual i disponueshëm pa recetë që mund të ndihmojë. Barna të tjera pa recetë janë në dispozicion.

Mjekët mund të ndihmojnë njerëzit, aknet e të cilëve përfshijnë puçrra më të rënda.

Aknet e moderuara mund të trajtohen me antibiotikë oralë . Shembuj janë:

• tetraciklinë
• minociklina
• eritromicina
• doksiciklinë

Antibiotikët për aknet zakonisht duhet të vazhdojnë për 3 muaj për rezultate të plota. Mund të përshkruhen gjithashtu antibiotikë lokalë, si dhe antibiotikë oralë.

Gratë me puçrra të moderuara që nuk i përgjigjen antibiotikëve oralëmund të përshkruhetBurim i besuarterapi hormonale anti-androgjene ose ilaçe për kontrollin e lindjes .

Një dermatolog mund të rekomandojë ose të përdorë një ose një kombinim nga sa vijon:

• lazer dhe terapi me dritë
• peeling kimik
• kullimi dhe nxjerrja për të hequr një kist

Kur te takoni mjekun

Një mjek i specializuar në sëmundjet e lëkurës i quajtur dermatolog duhet të vizitohet nese aknet hormonale paraqiten ne nje forme te rende.

Njerëzit këshillohen të vizitojnë një mjek dhe ndoshta një dermatolog specialist nëse:

• kanë shumë akne
• ka lezione të rënda
• ekziston rreziku i plagëve
• aknet mund të ndikojnë në pigmentim

Nëse prania e akneve ndikon në funksionimin e përditshëm të një personi, ai duhet gjithashtu të kërkojë ndihmë.