Shëndeti
Propolisi
- Rreth propolisit
- Perdorimi
- Efektet anesore
- Masat paralajmeruese
- Dozimi
C’eshte propolisi?
Propolis është një material si rrëshirë i bërë prej bletëve nga sythat e pemëve të plepit dhe pishes. Propolisi rrallë gjendet në formën e tij të pastër. Zakonisht merret nga kosheret dhe përmban prodhimet e bletëve. Bletët përdorin propolis për të ndërtuar kosheret e tyre.
Propolis përdoret për diabet, plagë, ënjtje (inflamacion) dhe plagë brenda gojës (mukoza orale). Përdoret gjithashtu për djegie, herpes gjenital dhe gjendje të tjera, por nuk ka dëshmi të forta shkencore për të mbështetur këto përdorime.
Cfare funksioni ka propolisi?
Propolis duket se ka aktivitet kundër baktereve, viruseve dhe kërpudhave. Mund të ketë gjithashtu efekte anti-inflamatore dhe të ndihmojë lëkurën të shërohet.
Përdorimet dhe Efektiviteti i Propolis
Propolis eshte efektiv per:
- Diabeti. Hulumtimet tregojnë se marrja e propolisit mund të përmirësojë kontrollin e sheqerit në gjak te njerëzit me diabet. Por duket se nuk ndikon në nivelet e insulinës ose përmirëson rezistencën ndaj insulinës.
- Herpes ne buze. Shumica e hulumtimeve tregojnë se aplikimi i një vaji ose kremi, që përmban 0.5%- 3% propolis, pesë herë në ditë ndihmon qe herpes ne buze të shërohet më shpejt dhe zvogëlon dhimbjen.
- Enjtje (inflamacion) dhe plagë brenda gojës. Shumica e hulumtimeve tregojnë se shpëlarja e gojës me një shpëlarës goje nga propolisi ndihmon në shërimin e plagëve të shkaktuara nga ilaçet e kancerit ose protezat.
Mite rreth propolis
Propolis ka deshmi te pamjaftueshme efektiviteti per:
- Individe të prirur ndaj alergjive dhe reaksioneve alergjike (sëmundje atopike). Hulumtimet e hershme tregojnë se marrja e propolis gjatë ushqyerjes me gji të një foshnje të porsalindur nuk duket se zvogëlon rrezikun e fëmijës për të zhvilluar alergji në moshën njëvjeçare.
- Djegiet. Hulumtimet e hershme tregojnë se aplikimi i propolisit në lëkurë çdo 3 ditë mund të ndihmojë në trajtimin e djegieve të vogla dhe parandalimin e infeksioneve.
- Plagët e këmbëve tek njerëzit me diabet. Hulumtimet e hershme tregojnë se aplikimi i një vaji propolis në plagët e njerëzve me diabet mund të ndihmojë që plagët të shërohen më shpejt.
- Herpes gjenital. Hulumtimet e hershme tregojnë se aplikimi i një vaji propolis prej 3%, katër herë në ditë për 10 ditë mund të përmirësojë shërimin e plageve te njerëzit me herpes gjenital.
- Një formë e butë e sëmundjes së mishrave të dhëmbëve (gingivit). Hulumtimet e hershme sugjerojnë se përdorimi i propolis ne forme xheli ose një shpëlarje mund të ndihmojë në parandalimin ose zvogëlimin e shenjave të sëmundjes së mishrave të dhëmbëve.
- Një infeksion i traktit tretës që mund të çojë në ulcere (Helicobacter pylori ose H. pylori). Hulumtimet e hershme tregojnë se marrja e 60 pikave të një preparati që përmban propolis jeshil brazilian çdo ditë për 7 ditë nuk zvogëlon infeksionin e H. pylori.
- Infeksioni i zorrëve nga parazitët. Hulumtimet e hershme sugjerojnë se marrja e një ekstrakti propolis prej 30% për 5 ditë mund të shërojë më shumë njerëz sesa ilaçi tinidazole.
- Myku i gojes. Hulumtimet e hershme sugjerojnë se përdorimi i ekstraktit propolis jeshil brazilian katër herë në ditë për 7 ditë mund të parandalojë mykun e gojës tek njerëzit me proteza.
Mite te tjera ku propolisi ka efektivitet te pastudiuar
- Një infeksion serioz i mishrave të dhëmbëve (periodontiti). Hulumtimet e hershme tregojnë se shpëlarja e thellë e mishrave të dhëmbëve me një zgjidhje ekstrakt propolisi zvogëlon gjakderdhjen e mishrave të dhëmbëve te njerëzit me periodontit. Marrja e propolisit nga goja ndihmon në parandalimin e humbjes së dhëmbëve te njerëzit me këtë gjendje. Por marrja e propolisit nga goja nuk duket të ndihmojë me gjakderdhjen.
- Këmba e atletit. Hulumtimet e hershme tregojnë se aplikimi i propolisit të gjelbër brazilian në lëkurë zvogëlon kruajtjen,rrjepjen dhe skuqjen tek studentët me këmbën e atletit.
- Infeksion i rrugëve të sipërme të frymëmarrjes. Ka disa dëshmi të hershme që propolisi mund të ndihmojë në parandalimin ose zvogëlimin e kohëzgjatjes së ftohjeve të zakonshme dhe infeksioneve të tjera të rrugëve të sipërme të frymëmarrjes.
- Ënjtje e vaginës (vaginitis). Hulumtimet e hershme sugjerojnë se aplikimi i një zgjidhjeje propolis 5% në mënyrë vaginale për 7 ditë mund të zvogëlojë simptomat dhe të përmirësojë cilësinë e jetës tek njerëzit me ënjtje vaginale.
- Lythat. Hulumtimet e hershme tregojnë se marrja e propolisit nga goja çdo ditë deri në 3 muaj shëron lythat në disa njerëz me lytha të rrafshëta dhe të zakonshme. Sidoqoftë, propolisi nuk duket se trajton lythat e shputës.
- Shërimi i plagës. Hulumtimet e hershme tregojnë se përdorimi i shpëlarjes së gojës me propolisin pesë herë në ditë për 1 javë mund të përmirësojë shërimin dhe të zvogëlojë dhimbjen dhe ënjtjen pas operacionit në gojë. Sidoqoftë, nëse njerëzit tashmë përdorin një ilac të veçantë pas operacionit dentar, përdorimi i një solucioni propolis në gojë nuk duket se ofron përfitime shtesë.
- Infeksionet e veshkave, fshikëzës ose uretrës (infeksionet e traktit urinar ose UTI).
- Inflamacion
- Kanceri i hundës dhe fytit.
- Tuberkulozi.
- Ulcerat.
Nevojiten më shumë dëshmi për të vlerësuar propolisin për këto përdorime.
Efekte anësore nga propolisi
- Kur merret nga goja: Propolisi ështe “ndoshta” i sigurt kur merret nga goja në mënyrë të përshtatshme. Mund të shkaktojë reaksione alergjike, veçanërisht tek njerëzit që janë alergjikë ndaj bletëve ose produkteve të bletëve. Barërat që përmbajnë propolis mund të shkaktojnë acarim dhe ulcera në gojë.
- Kur aplikohet në lëkurë: Propolis është “ndoshta” i sigurt kur aplikohet në lëkurë në mënyrë të përshtatshme. Mund të shkaktojë reaksione alergjike, veçanërisht tek njerëzit që janë alergjikë ndaj bletëve ose produkteve të bletëve.
Masat paralajmeruese per perdorimin nga propolisi
- Shtatzënia dhe ushqyerja me gji: Nuk ka informacion të mjaftueshëm të besueshëm për të ditur nëse propolisi është i sigurt për t’u përdorur kur jeni shtatzënë. Qëndroni në anën e sigurt dhe shmangni përdorimin. Propolisi është “ndoshta” i sigurt kur merret nga goja gjatë dhënies së gjirit. Dozat prej 300 mg në ditë deri në 10 muaj janë përdorur në mënyrë të sigurt. Qëndroni në anën e sigurt dhe shmangni dozat më të larta kur ushqeni me gji.
- Astma: Disa ekspertë besojnë se disa kimikate në propolis mund ta përkeqësojnë astmën. Shmangni përdorimin e propolisit nëse keni astmë.
- Kushtet e gjakderdhjes: Një kimikat i caktuar në propolis mund të ngadalësojë koagulimin e gjakut. Marrja e propolisit mund të rrisë rrezikun e gjakderdhjes tek njerëzit me çrregullime të gjakderdhjes.
- Alergjitë: Mos përdorni propolis nëse jeni alergjik ndaj nënprodukteve të bletëve, përfshirë mjaltin, halorët, plepat, balsamin e Perusë dhe salicilatet.
- Kirurgji: Një kimikat i caktuar në propolis mund të ngadalësojë koagulimin e gjakut. Marrja e propolisit mund të rrisë rrezikun e gjakderdhjes gjatë dhe pas operacionit. Ndaloni marrjen e propolisit 2 javë para operacionit.
Dozimi i propolis
Dozat e mëposhtme janë studiuar në kërkimin shkencor:
Nga goja:
Për diabetin: 500 mg propolis tri herë në ditë për 8 javë. 900 mg propolis në ditë për 12 javë. 400 mg propolis në ditë për 6 muaj.
Për ënjtje (inflamacion) dhe plagë brenda gojës (mukozit oral): 80 mg propolis (Natur Farma S.A.S.) 2-3 herë në ditë është përdorur së bashku me shpëlarjen me tretësirë bikarbonate.
Ne lekure:
Hepres ne buze (herpes labialis): Kremrat ose pomadat që përmbajnë propolis 0.5% ose 3% aplikohen në buzë 5 herë në ditë në fillim të simptomave.
Si gargare:
Për ënjtje (inflamacion) dhe plagë brenda gojës (mukozit oral): 5 ml propolis 30% shpëlarës goje (Soren Tektoos) për 60 sekonda tri herë në ditë për 7 ditë. 10 ml një larje goje është përdorur si gargarë 3 herë në ditë, përveç larjes së gojës me klorheksidinës dhe flukonazolit për 14 ditë. Propolisi 2% deri 3% (ekstrakt EPP-AF) është aplikuar në protezat 3-4 herë në ditë për 7-14 çdo ditë.